به گزارش سلام لردگان به نقل از مهر، براساس قانون مصوب مجلس، کارگران و مشمولان قانون کار بايد در پايان هر سال ۲ تا ۳ برابر حداقل دستمزد مصوب شوراي عالي کار که براي سال جاري به مبلغ ۶۰۹ هزارتومان است را به عنوان عيدي دريافت کنند.
همچنين در قانون پيش بيني شده افرادي که کمتر از يکسال تمام و حتي به اندازه يکماه نيز در گروه مشمولان قانون کار فعاليت داشته اند، بايد از کارفرما به ميزان دستکم يک دوازدهم عيدي ساليانه را دريافت کنند و يا به ميزان ماه هاي کارکرد سال خود، عيدي بگيرند.
از سويي طبق مفاد همين قانون، گروه هايي از مشمولان قانون کار که داراي حداقل دستمزدي بالاتر از مصوبه ۶۰۹ هزارتوماني سال جاري هستند هم مي توانند ۲ تا ۳ برابر حداقل دستمزد خود را به عنوان عيدي دريافت کنند؛ البته به شرطي که مبلغ عيدي آنها از يک ميليون و ۸۲۷ هزارتومان بيشتر نشود.
قوانين مربوط به عيدي کارگران
به عنوان نمونه، اگر فردي داراي حداقل دستمزد ۸۰۰ هزارتوماني باشد، مبلغ ۲ برابر حداقل مزد وي به عنوان عيدي پايان سال يک ميليون و ۶۰۰ هزارتومان خواهد بود و اين فرد نمي تواند ۳ برابر حداقل دستمزدش را به عنوان عيدي دريافت کند، چون از ۳ برابر حداقل مزد مصوب شوراي عالي کار در سال جاري بيشتر خواهد شد؛ اما کارفرما مي تواند تا سقف همان يک ميليون و ۸۲۷ هزارتومان نيز عيدي پرداخت کند ولي اگر نشد و دقيقا ۲ برابر حداقل دستمزد فرد به مبلغ يک ميليون و ۶۰۰ هزارتومان که البته مشمول ماليات نيز مي شود، پرداخت شد هم از سوي کارفرما تخلفي صورت نگرفته است.
در ايران، قانون روال مشخصي را براي پرداخت عيدي کارگران تعيين نکرده و آنچه که در ماه هاي پاياني سال از سوي کارفرمايان انجام مي شود در واقع نوعي عرف کاري است و نه قانون. کارفرمايان مي توانند بنا به شرايط کاري و منابع در اختيار خود حتي به همراه حقوق هر ماه کارگران، مبلغ عيدي آنها را نيز در نظر گرفته و پرداخت کنند.
همچنين برخي کارفرمايان ممکن است به صورت فصلي نسبت به محاسبه و پرداخت عيدي اقدام کنند؛ برخي ۶ ماه يکبار و عموما نيز در پايان سال برنامه ريزي مي کنند تا نيروهاي کاري آنها بتوانند با منابع مالي بيشتري به استقبال نوروز بروند.
اما متاسفانه سکه پرداخت عيدي مشمولان قانون کار در ايران که طبق آخرين آمارها حدود ۱۳ ميليون نفر هستند، روي ديگري نيز دارد. هم اکنون درصدي از نيروي کار کشور داراي بيمه و يا فاقد بيمه، اساسا هيچ مبلغي را به عنوان عيدي دريافت نمي کنند.
وعده پرداخت عيدي؛ شايد وقتي ديگر
به بيان ساده تر همانگونه که ميليون ها کارگر در يکي دو ماه پاياني سال مبالغ اضافه اي را به عنوان عيدي دريافت مي کنند، ميليون ها کارگر نيز بدون دريافت عيدي به استقبال سال نو مي روند که دليل اين امر را بايد در مسائل نقدينگي و مالي بنگاه ها، سوء استفاده درصد اندکي از کارفرمايان از شرايط نيروي کار و عدم پرداخت عيدي و مسائلي از اين دست جستجو کرد.
در عين حال، برخي از کارفرمايان براي عبور از بحران افزايش هزينه هاي شب عيد خود، پرداخت مبالغ فوق العاده عيدي نيروهاي خود را به سال جديد موکول مي کنند که بايد گفت اين بخش از نيروي کار، به صورت نسيه به استقبال شب عيد مي روند.
حميد حاج اسماعيلي با بيان اينکه طبق آخرين آمار اعلام شده، در پايان سال گذشته تعداد مشمولان قانون کار داراي بيمه و ثبت شده در ليست هاي بيمه، ۱۲ ميليون و ۷۰۰ هزارنفر بوده است گفت: هرچند مرکز آمار ايران جمعيت فعال کشور را بيش از ۲۳ ميليون نفر، تعداد بيکاران را ۲.۵ ميليون و تعداد شاغلان را نيز ۲۱.۴ ميليون نفر اعلام کرده؛ اما به نظر مي رسد تعداد جمعيت فعال کشور بايد تا ۲۷ ميليون نفر باشد.
اين کارشناس بازار کار با تاکيد بر اينکه در اينصورت ديگر تعداد بيکاران مطلق کشور ۲.۵ ميليون نفر نخواهد بود بلکه به بيش از ۲ برابر اين رقم خواهد رسيد اظهارداشت: ۵۶.۵ درصد از جمعيت کشور زير ۳۰ سال سن دارند و بيشترين درصد نرخ بيکاري نيز مربوط به اين گروه است.
حاج اسماعيلي ادامه داد: همچنين نرخ بيکاري جوانان ۱۵ تا ۲۵ ساله در ايران تا ۲۷ درصد و زنان متقاضي کار در اين گروه سني نيز بيش از ۴۰ درصد است. با اين تفاسير، درباره پرداخت عيدي در ايران بايد گفت بيش از ۵۰ درصد کل شاغلان در واحدهاي کوچک کشور يا عيدي دريافت نمي کنند و يا رقمي را مي گيرند که کارفرما تعيين مي کند.
چه گروه هايي بدون عيدي به تعطيلات مي روند؟
وي با اشاره به نبود بازرسي، نظارت و قراردادهاي محکم کاري در اين بخش افزود: بنابراين تا زماني که ساختارهاي اقتصادي کشور درست نشود نمي توان انتظار داشت که با زور بتوان بازار کار را درست کرد.
باين کارشناس بازار کار کشور معتقد است وقتي پرداخت بيش از ۵۰ درصد عيدي شاغلان مشمول قانون کار در کارگاه هاي کوچک کشور طبق قانون نيست، بايد گفت ميليون ها نفر شاغل يا عيدي نمي گيرند و يا پرداخت به آنها مطابق قانون نيست.
به گفته حاج اسماعيلي، کارگران روزمزد، فصلي ها، موقت، نيمه وقت، شاغلان بخش کشاورزي، مسکن و دامپروري و برخي گروه هاي ديگر از جمله صدها هزار نيروي کار کشور هستند که بدون عيدي به استقبال عيد نوروز مي روند.
وي همچنين از ۲ ميليون نيروي کار شاغل در بخش هاي دولتي، اما مشمول قانون کار سخن گفت که با وجود اينکه بايد از مقررات کارگري براي آنها استفاده شود، در مواردي مانند عيدي پايان سال مانند کارمندان با آنها برخورد مي شود؛ بنابراين نيروهاي قرارداد موقت اينگونه نيز در کشور از عيدي کامل بهره مند نمي شوند.
انتهاي پيام/ن